Kirman-yezd-hormozqan-Türk

Thursday, November 17, 2005




دانشگاه شهید باهنر کرمان مانع از برگزاری سمینار 91مین سالگرد شهادت ستارخان شد!

مجوزسمیناربزرگداشت یاد و مقام ستارخان سردارملی که قرار بود همزمان با 25 آبانماه برابر با 91 مین سالروز شهادت مظلومانه وی، در دانشگاه شهید باهنر کرمان از سوی دانشجویان تورک کرمان و همچنین آذربایجانی برگزار شود به دستور حراست دانشگاه لغو شده است.

حراست دانشگاه در خصوص لغو این سمینار تنها به این گفته اکتفا کرده است: «دستور از تهران آمده و ما موظف به اجرا هستیم!»


کرمان - روح الله یزدانی- دانشجو


Friday, November 11, 2005




دايرة المعارف مجموعه بافت هاى افشارهاى ترك پراكنده در كوه هاى كرمان

به تازگى خبر اهداى دست بافته ها و فرش هاى جمع آورى شده پرويز تناولى به موزه فرش زنجان منتشر شد.

او در مراسم گشايش نمايشگاه سراسرى فرش هاى عشايرى از بى توجهى به دست بافهاى عشايرى گلايه داشت و با تأكيد بر اينكه بافته هاى عشايرى را دريابيد تا نابود نشوند، در سخنانى با ياد آورى اينكه روزى كه پادشاهان ما در غفلت بودند، تمام فرش هاى منحصر به فرد كلاسيك از ايران خارج شد و به موزه هاى بزرگ دنيا رفت، گفته است هنوز هم به اشتباه به دنبال بازگرداندن آنها هستيم و از گونه ديگر فرش ايران يعنى فرش هاى عشايرى غافل مانده ايم.
حالا «دايرة المعارف دست باف هاى عشايرى و روستايى ايران» را به چاپ سپرده است. اين دايرة المعارف مجموعه بافت هاى افشارهاى ترك زبان پراكنده در كوه هاى كرمان است كه پرويز تناولى آنها را طى حدود ۳۰ سال مكتوب كرده است. اين كتاب به انتشارات بنگاه سپرده شده و تا چهار - پنج ماه آينده منتشر و به بازار كتاب عرضه خواهد شد. «دايرة المعارف دست باف هاى عشايرى و روستايى ايران» دوزبانه است و پانزدهمين كتاب تناولى در زمينه عشاير به شمار مى رود. وى اطلاعات مربوط به اين مجموعه را از موزه ها و مجموعه دارها جمع آورى و عكس بردارى كرده است و عكس هاى مربوط به جشن هاى ميدانى را خود عكاسى كرده است. كتاب ياد شده دومين مونوگراف منتشر شده تناولى است. نخستين آن به عشاير شاهسوند شمال ايران مربوط بود كه در سال ۱۹۸۵ در سوئيس و آلمان به سه زبان فرانسه، آلمانى و انگليسى منتشر شد؛ اين كتاب اكنون در دسته كتاب هاى ناياب قرار گرفته است. وى قصد دارد اين مونوگراف ها را به هفت جلد برساند. سه قوم بزرگ شاهسوند، افشار، قشقايى و اقوام تركمن، بلوچ، لر، كرد و فارس، ازجمله موضوع هاى مورد تحقيق و پژوهش وى بوده اند.

او پس از مجموعه افشارها مى خواهد مجموعه دست باف هاى اقوام لر كه اكنون بيش از ۷۰ درصد آن به پايان رسيده است را تا سال آينده منتشر كند.

وى تاكنون كتاب هاى شاهسون، نان و نمك، قفل هاى ايران، قاليچه شيرى فارس، تاچه هاى چهارمحال، سفره هاى كامو، دست باف هاى روستايى و عشايرى ورامين و جل هاى عشايرى و روستايى ايران را به چاپ رسانده و مقاله هاى بى شمارى درباره فرهنگ عاميانه مردم دارد.


Tuesday, November 08, 2005




تخت درگاه قلي بيگ رئيس ايل افشار در شهر كرمان

در جنوب شرقي شهر كرمان و در زاويه جنوبي كوه قلعه دختر، تخت درگاه قلي بيگ با ابهت خود، نشسته در دل كوه چشم هر بيننده اي را خيره مي كند. اين مكان مقبره يكي از نوادگان (( بيرام بيگ)) به نام ((درگاه قلي بيگ)) است.((درگاه قلي بيگ)) از امراي اواخر دوره صفويه و رئيس ايل افشار در كرمان بوده. وي، تنها فرد معروف افشار بود كه طي 150 سال بعد از (( گنجعليخان)) نامش بر سر زبانها بوده است. دكتر باستاني پاريزي در اين مورد مي نويسد ،((درگاه قلي بيگ)) در كرمان موقعيت مناسبي به دست آورد و قسمتي از سرآسياب را جزو املاك خود ساخت و در جوار باغ بيرم آباد در دل كوه ساختمان زيبايي به وجود آورد و در پايين كوه نيز درياچه اي ايجاد نمود و آب قريۀ سرآسياب را با مجرايي كه در دل سنگ كنده بود پايين درياچه رساند. آثار درياچه هنوز در كنار تخت باقي است.

ژنرال سرپرسي سايكس، در سفر نامۀ خود درباره ((تخت درگاه قلي بيگ)) چنين مي نويسد، ((در زاويه جنوبي اين رشته ] كوه قلعه دختر[ دهنه اي است كه سكويي در مدخل آن از سنگ و وسط آن قبر (رضا قلي بيگ)گماشتۀ ابراهيم خان ظهير الدوله را بنا كرده اند و در قسمت تحتاني آن علايم و آثار حوض بزرگي مساهده مي شود كه سابق به اين وسيله رودخانه ((بهرام كرد ))كه اين ايام باغين را مشروب مي كند پر مي شده و در قسمت فوقاني آن ديده باني بر پاست كه ماموران به وسيله آن اهالي شهر را از هجوم و يورش افاغنه و بلوچ ها اطلاع مي داده اند .))

سپس در پاورقي اضافه شده كه درگاه قلي بيگ پدر خاندان قلي بيگ، باني مدرسه اي قديمي است به همين اسم كه در جنوب شرقي مسجد جامع مظفري واقع شده و فعلا خالي از طلبه و مدرس است.] امروزه اين مدرسه حوزه علميه خواهران است [ مشاراليه جد اعلاي ((شيخ احمد مجد الاسلام كرماني)) مي باشد . از فعاليت هاي حكومتي درگاه قلي بيگ اطلاعاتي در دست نيست جز آن كه مي دانيم او ايلخان ايل افشار بوده و مسجد جامع را نيز تعمير كرده كه كتيبه آن تاريخ 1072 ه ق (1663م) را دارد . درگاه قلي بيگ سرانجام به سال 1108 ه ق (1697م)وفات يافت و او را در چهار طاقي زيبا كه به ((تخت درگاه قلي بيگ)) معروف مي باشد به خاك سپردند. در اين محل سنگ قبر مرمري درگاه قلي بيگ ديده مي شود . پايين سنگ مذكور با خط ثلث صلوات بر دوازده امام و بالاي آن اسم متوفي نقل شده است. در كتاب ((حضورستان)) _ اثر دكتر باستاني پاريزي _ آمده است سنگ قبر ((درگاه قلي بيگ)) يك بار توسط وكيل الدوله برداشته و جابجا شده است و سالها پيش ((بهرام خان)) و ((مجدزاده صهبا)) _ كه از همين خاندان بوده اند _دوباره آن را به جاي خود بر گردانده اند. طرفين درگاه ورودي ضلع جنوب شرقي مربوط به مرحوم ((شيخ احمد مجد الاسلام كرماني)) متوفي(1341 ه ق /1302 ه ش) مي باشد. همچنين طرفين درگاه دو سنگ قبر _ نصب شده در ديوار_ديده مي شود كه سنگ ضلع شمال شرقي مربوط به مرحوم ((محمود دبستاني كرماني)) ملقب به ((امين الاسلام)) است كه به جهت انتساب به ((درگاه قلي بيگ)) به نام (( در گاهي)) نيز معروف است. ((محمود دبستاني (درگاهي)كرماني))يكي از چهره هاي سياسي_مذهبي و ادبي كرمان بود كه فعاليت هاي ارزنده اي نيز داشته.سنگ قبر شمال غرب نيز مربوط به دختر مرحوم دبستاني كرماني است. از نماي شمالي، در فاصله نزديك بقاياي بندي كه جهت ايجاد درياچه اي در تنگه مقابل تخت بسته شده بود ديده مي شود. اين همان درياچه اي است كه در آغاز اين مبحث، وصف آن از قول دكتر باستاني پاريزي نقل شد . آن سوي اين بند، زمينهاي كشاورزي به چشم مي خورد كه در دوران گذشته به باغ ((چهل كره)) مشهور بوده. باغي كه از انبوهي درختانش چهل كره اسب مادران خود را گم كرده بودند. بعد از آن، در نماي دور دست، گنبد جبليه به چشم مي خورد و در جهت متمايل به غرب، باغهاي زريسف و در جهت متمايل به شرق كوه كم ارتفاع (( سيدحسين )) مشاهده مي شود. از همين نما ]ايوان ضلع شمالي تخت[ ،در جهت شمال شرقي ،در ادامه كوهستان صخره اي، جنگل مصنوعي ((قائم)) حضور سبز خود را اعلام مي كند و بعد از آن نماي چشم نواز ((مسجد صاحب الزمان)) جلوه خاص خود را دارد . نماي رودخانه خشك كه اراضي باغ (( چهل كره)) را از ((جنگل قائم)) جدا مي كند و در فصل بارندگي آبهاي ((بندر)) و (( سر آسياب )) را به طرف دشتهاي شمالي كرمان ،سرازير مي كند نيز قابل رويت است.در ايوان ضلع غربي تخت سنگ قبر خواهر مجد الاسلام كرماني در ديوار جاي داده شد. طاق اين ايوان نيز مانند ديگر ايوانها، مقرنس كاري است. از اين ضلع، اگر دنباله رشته كوه كم ارتفاع (( قلعه دختر)) و (( قلعه اردشير )) نبود مي توانستيم تمام شهر كرمان را نظاره كنيم اما تنها خانه هاي مسكوني انتهاي خيابان ((سرباز)) و (( توكل آباد)) و (( سلسبيل)) و دور نماي دانشگاه شهيد باهنر كرمان ديده مي شود.

تخت درگاه قلي بيگ به وسيله همسر محمد اسماعيل خان وكيل الملك موسوم به (( كربلايي)) تعمير شده است. امروزه جاده اي از كنار تخت به طرف مسجد صاحب الزمان كشيده شده و به نظر مي رسد عبور وسايط نقليه سنگين با لرزشهايي كه خواه نا خواه ،ايجاد مي كنند براي تخت زيان آور است و اميد است كه مسئولان امر به اين موضوع توجه كافي نشان دهند تا اين اثر تاريخي به جاي مانده از دوران كهن همچنان پا بر جاي بماند.




برگزاري مراسم شب شعر ترکي در دانشگاه کرمان


مراسم شب شعري با عنوان »آي سودا« در دانشکده بهداشت دانشگاه کرمان برگزار شد.
در اين مراسم که به همت اعضاي نشريه دانشجويي باخيش برگزار شد ، جمع کثيري از دانشجويان ترک زبان و دانشجويان علاقمند به فرهنگ و ادب آذربايجان شرکت داشتند.
در پايان مراسم نيز به انتخاب هيئت داوران ، به سه شعر برگزيده ، هدايايي اهدا شد.


Monday, November 07, 2005



نقشه تركهاى آذرى جنوب ايران


mapa de los turcos de Azeri de Irán meridional, carte des Turcs d'Azeri de l'Iran méridional, Map of Azeri Turks of Southern Iran, programma dei Turchi di Azeri dell'Iran del sud, mapa de turks de Azeri de Irã do sul, Diagramm der Türken Azeri vom Südiran, Güney İran Azeri Türkleri Haritası, Cenubi İran Azeri Türkleri Xeritesi,
جنوبى ايران آذرى توركلرى خريطه سى٫ خريطه الاتراك الآذريه فى الجنوب الايران٫ نقشه تركهاى آذرى جنوب ايران

مراكز شهرى ترك نشين همچنين طوائف ترك كوچنده در اين نقشه نشان داده نشده اند
.بو خريطه ده تورك لرله مسكون شهرلر و كؤچرى تورك طايفالارى گؤرسه ديلمه ييبدير

بخشى از تركهاى جنوب ايرانبخشى از تركهاى جنوب ايران


Home [Powered by Blogger]