Posted 5:25 AM by Mehran Baharlı

در مورد زبان طائفه بُچاقچي

مختصراً در اين زمينه شاهد مثالي خدمتتان مي‌آورم كه نشان بدهم، وجود واژگان و ابزار دستوري فارسي تنها در گويش يا زبان هزارگي نيست كه مشاهده مي‌شود، ملل ديگري از جمله طوائفي در ايران وجود دارند كه تركي و فارسي را بصورت مخلوط به كار مي‌برند. از جملهء اينها در ولايتِ "كرمانِ ايران" يك طائفه كوچي ترك وجود دارد به نام "بُچاقچي" كه در قرون گذشته، بنا به دلايل نظامي يا سياسي توسط "نادرشاه افشار"، از "قره‌داغ آذربايجان" ايران كه مردمش تركي غليظ هم صحبت مي‌كنند، به كرمان كوچ داده شدند.

در مورد زبان اين طائفه احمدعلي خانِ وزيري كرماني، مؤلف "جغرافياي كرمان" چنين مي‌نويسد: بُچاقچي ترك‌زبانند،اما تركي‌ كه بيشتر آن پارسي است، مثلا: دو من‌نيم، داشي‌ كتر كه استرم پنج من بغدا بكشم (منبع: ايرج افشار، ايل‌ها، چادرنشينان و طوائف عشايري ايران، ج2، ص696-702) تغيير اين زبان و لهجه آنهم با اين شدت، تنها در طول حدود 270 سال صورت گرفته است!؛ حال براحتي مي‌توان پذيرفت و هضم كرد كه قوم هزاره يا بخش بزرگي از آن كه از تركان يوده اند، پس از سالهاي بسيار طولاني‌تر از ايام ذكر شده براي قوم قبل الذكر، چطور گويش و زبان‌شان، بصورت و شكل و شمايل زبان كامل تركي تا هنوز باقي نمانده است.